پوست چرب نتیجه ترشح بیش ازحد چربی در پوست است و همین امر باعث چرب شدن پوست به خصوص در ناحیه صورت و پدید آمدن منافذ باز بر روی پوست می شود. چربی زیاد روی پوست، به آن ظاهری براق و روغنی میدهد و بهدلیل منافذ باز، پوست زمخت و ضخیم بهنظر میرسد.
افرادی که پوست چرب دارند، بهدلیل تجمع چربی در روزنههای پوست، بیشتر دچار جوشهای سرسیاه و جوش سرسفید میشوند؛ بنابراین پوست چرب بیشتر نیاز به مراقب دارد. اگر شما هم پوست چربی دارید با رعایت یک رژیم غذایی مناسب، مصرف سبزیجات و میوه، زیاد نوشیدن آب و محدود کردن مصرف غذاهای چرب و شیرینی میتوانید به سلامت پوستتان کمک کنید.
بیشتر بخوانید: مراقبت از پوست در هوای آلوده
مواد آرایشی بدون روغن و الکل را هنگام خرید انتخاب نمایید.
تعریف پوست چرب
در زیر هر یک از منافذ پوست انسان غدد چربی تحت عنوان غدد سباسه (sebaceous glands) وجود دارند که نوعی چربی به نام سبوم (sebum) یا همان چربی طبیعی پوست را تولید میکنند. این چربیها سبب جلوگیری از خشکی پوست و مرطوب ماندن آن خواهند شد. البته، در برخی از افراد غدد سباسه بیش از اندازه روغن سبوم تولید میکنند که در این شرایط، گفته میشود فرد پوست چرب دارد یا پوستش چرب شده است.
نشانه های پوست چرب
چرب شدن پوست با یک سری علائم همراه خواهد بود. علائم پوست چرب که در عین سادگی میتوانند به شما کمک کنند که چربی پوست خود را تشخیص داده و نسبت به درمان آن اقدام نمایید. از جمله نشانه های پوست چرب عبارتند از:
- براق بودن غیرطبیعی پوست: یکی از علائم پوست چرب که از سایر ویژگیهای آن متفاوت است براق بودن غیر طبیعی پوست به شمار میرود. درواقع، اگر پوست شما بدون هیچ توجیهی براق است و احساس میکنید که روی آن روغن ریختهاید، بدون شک پوست شما چرب شده است.
- آرایش روی صورت نمیماند: اگر پوست شما چرب شده باشد به احتمال زیاد هنگام آرایش کردن دچار دردسر خواهید شد چرا که اغلب مواد آرایشی با چربی تداخل داشته و چربی اجازه نمیدهد که آرایش شما به خوبی روی پوستتان بنشیند.
- آکنه و جوش: این امکان نیز وجود دارد که جوش، نقطههای سیاه و سایر انواع آکنه پس از چرب شدن پوست روی آن ظاهر شوند.
علت چربی پوست
ژنتیک
اگر پدر و مادر شما پوست چرب داشته باشند شانس بسیار بالایی وجود دارد که غدد سباسه شما نیز بیش از اندازه سبوم تولید کنند. یکی از شایع ترین علت چرب شدن پوست صورت، ژنتیک افراد است.
محیط
رطوبت و هوای گرم میتوانند ترشح روغن سبوم را تحریک نمایند و علت چرب شدن پوست صورت باشند. جالب است بدانید که در طرف مقابل، هوای خشک و سرد نیز میتواند کارکرد غدد سباسه را دچار تداخل کرده و باعث خشکی پوست شود. بنابراین، اگر در محیطی گرم و مرطوب زندگی میکنید باید بیش از دیگران به مراقبت از پوست چرب خود اهمیت دهید.
بیشتر بخوانید: آلرژی پوستی در فصل بهار
شست و شوی بیش از اندازه
اگر پوست شما چرب شود، شست و شوی زیاد آن با محصولات شوینده قوی میتواند بسیار مضر باشد. این کار نه تنها یک روش مناسب برای مراقبت از پوست چرب به حساب نمیآید بلکه میتواند این شرایط را تشدید نیز بکند. محصولات شوینده قوی یا شستن بیش از اندازه سبب خشکی پوست میشوند و همین مسئله نیز غدد سباسه را برای ترشح بیشتر سبوم تحریک خواهد کرد.
اختلال دارویی
برخی داروها مثل داروهای کنترل بارداری، قرصهای جایگزین هورمون و بویژه داروهای حاوی استروئیدها میتوانند بر روی شرایط پوستی شما تاثیر گذاشته و سبب چرب شدن آن شوند.
استفاده نکردن از مرطوب کنندهها
یک باور اشتباه وجود دارد که براساس آن، مرطوب کنندهها سبب چربی پوست میشوند. اما حقیقت این است که این مواد با مرطوب نگه داشتن پوست باعث تحریک کمتر غدد سباسه خواهند شد. همچنین در صورتی که پوست چرب دارید میتوانید از مرطوب کنندههای بدون روغن استفاده کرده و بدون مسدود کردن منافذ پوست آن را مرطوب کنید.
بیشتر بخوانید: آبرسانی پوست
کرم مرطوب کننده و آبرسان شاربوت – برای پوست چرب
کرم مرطوب کننده و آبرسان شاربوت – برای پوست خشک و معمولی
لوازم آرایشی مسدود کننده پوست
برخی لوازم آرایشی سبب مسدود شدن منافذ پوست خواهند شد. هنگام خرید لوازم آرایش محصولاتی که برچسب بدون چربی یا بدون کومدوژنیک دارند را انتخاب نمایید زیرا این نوع محصولات آرایشی به گونهای طراحی شدهاند تا منافذ پوستی را مسدود نکنند.
تغذیه نامناسب پوست چرب
مصرف بیش از اندازه لبنیات، شکر و سایر انواع کربوهیدراتها میتواند باعث تحریک ترشح سبوم شده و چرب شدگی پوست را برای شما به ارمغان آورند.
چند نمونه مواد غذایی مضر برای پوست چرب
- لبنیات پرچرب
- شکرهای مصنوعی
- گوشت پرچرب
- غذاهای پرنمک
- آردهای غنیشده
- غذاهای سرخکردنی
چند نمونه مواد غذایی مفید برای پوست چرب
- غذاهای حاوی فیبر
- آب
- خیار
- غذاهای حاوی امگا 3
- حبوبات
- مرکبات
- نارگیل
بهترین روش برای درمان و پاکسازی پوست چرب
پوست چرب چیزی نیست که هیچ کس از آن رضایت داشته باشد. بویژه اینکه در خیلی از موارد این شرایط با جوش و ناخوشایندیهای دیگر پوستی همراه خواهد بود. برای پاکسازی و درمان پوست چرب و جوش دار خود در مرحله اول باید هر کاری که منجر به این شرایط میشود را متوقف کنید. در مرحله بعد، به دستورالعملهای زیر برای پاکسازی پوست چرب توجه نمایید:
شست و شوی متعادل صورت:
صورت خود را صبح و شب با استفاده از مواد شست و شوی ذغالی بشویید. این مواد روغن اضافه پوست را جذب خواهند کرد.
از ماسک صورت استفاده کنید:
هفتهای یک بار استفاده از ماسک صورت میتواند بافت مرده پوست را جذب کرده و مانع مسدود شدن منافذ پوستی شود. ماسک و اسکراب صورت یک روش موثر برای درمان پوست چرب است.
بیشتر بخوانید: انواع ماسک صورت
مراقب محصولات آرایشی روغنی یا الکلی باشید:
یک روتین پوست چرب مهم این است که از محصولات آرایشی که درصد الکل یا روغن بالایی دارند استفاده نکنید زیرا این محصولات نقشی اساسی در مسدود کردن منافذ پوست خواهند داشت.
پوست خود را مرطوب نگه دارید:
برای مراقبت از پوست چرب بهتر است که همیشه آن را مرطوب نگه دارید. مرطوب نگه داشتن پوست به شما کمک خواهد کرد که غدد سباسه کمتر تحریک شوند و پوست شما زیاد چرب نشود.
کرم ضد آفتاب بزنید:
در کنار عوارضی مثل چروک، جوش، آکنه و حتی افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست، قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور آفتاب میتواند سبب چربی پوست شود و از همین رو مصرف کرمهای ضد آفتاب توصیه میشود. البته، بسیار مهم است که کرمهای ضد آفتاب حاوی اکسید زینک و اکسید تیتانیوم را انتخاب کنید و مصرف کرمهای حاوی عطر یا روغن توصیه نمیشود.
قبل از خواب آرایش خود را پاک کنید:
یکی دیگر از دستورالعملهایی که برای درمان پوست چرب پیروی از آن توصیه میشود پاک کردن آرایش قبل از خوابیدن است. ماندن بیش از اندازه مواد آرایشی روی پوست میتواند منافذ آن را مسدود کرده و سبب چرب شدن شود.
به صورت خود دست نزنید:
دست زدن به پوست میتواند سبب انتقال روغن، مواد آلوده و یا باکتریهای دست به صورت شود. بنابراین، حتما تا زمانی که از تمیز بودن دستهای خود اطمینان حاصل نکردید به صورت خود دست نزنید.
روش های خانگی برای کاهش چربی پوست
شستشوی صورت
صورت خود را با آب گرم و یک پاک کننده ملایم بشویید. از شستن بیش از حد خودداری کنید و از پاک کننده بیش از دو بار در روز از پوست خود استفاده نکنید. همچنین از استفاده از صابونهایی با رایحههای مرطوب یا مرطوب کننده هستند، خودداری کنید زیرا این ممکن است باعث شود پوست شما حتی چربی بیشتری تولید کند.
استفاده از عسل برای رفع چربی پوست
- دستهای خود را کاملا بشویید.
- با استفاده از نوک انگشتان خود، عسل خام را روی صورت خود ماساژ دهید.
- قبل از شستشو آنرا 20 تا 30 دقیقه نگه دارید.
- شما میتوانید این را یک بار در روز انجام دهید.
عسل به عنوان نرمکننده طبیعی عمل میکند. پوست شما را آبرسانی میکند و ترشح روغن را به طور طبیعی کاهش میدهد. خاصیت ضد میکروبی آن همچنین می تواند مانع از جوش آکنه شود.
استفاده از جو دوسر برای رفع چربی پوست
- نصف قاشق غذاخوری از تخم بلغور جو دوسر را با آب کمیمخلوط کنید تا یک رنده ضخیم ایجاد شود.
- خمیر را روی صورت خود قرار دهید.
- آن را برای 20-30 دقیقه قبل از شستن آن با آب ساده بگذارید.
- شما میتوانید این را یک بار در روز یا هر روز متناوب انجام دهید.
جو دوسر یک جاذب قدرتمند ماوراء بنفش است که میتواند پوست شما را از آفتاب محافظت کند. همچنین یک ماده مرطوب کننده، پاک کننده و ضد التهاب است. بلغور جو دوسر میتواند به شما در کنترل پوست از تولید چربی بیش از حد کمک کند، بنابراین از آکنه جلوگیری میکند. همچنین قرمزی و سوزش را کاهش میدهد.
استفاده از ماسک صورت تخم مرغ برای رفع چربی پوست
- یک تخم مرغ را بشویید و سفید را از زرده جدا کنید.
- سفید تخم مرغ را بشویید.
- با استفاده از یک توپ پنبه، آن را روی صورت و گردن خود قرار دهید.
- آن را برای 20-30 دقیقه نگه دارید.
- آن را با آب ساده بشویید.
- شما میتوانید این را 1-2 بار در هفته انجام دهید.
سفید کنندههای تخممرغ میتوانند به تقویت پوست شما با تحریک فیبروبلاستهای پوستی انسان کمک کنند تا کلاژن بیشتری تولید کنند. ماسک صورت تخممرغ میتواند منافذ پوست را کاهش دهد، در نتیجه به کنترل چربی کمک میکند.
استفاده از لیمو برای رفع چربی پوست
- دو قاشق چایخوری آب لیمو را با دو قاشق چای خوری آب مخلوط کنید.
- اگر پوست حساس دارید، یک قاشق چای خوری گلیسیرین را به مخلوط اضافه کنید.
- مخلوط را روی صورت خود بگذارید و با پنبه آنرا برای 20-30 دقیقه نگه دارید.
- سپس صورت خود را بشویید.
- شما میتوانید این کار را 1-2 بار در هفته انجام دهید.
لیمو غنی از اسید سیتریک است که کمک میکند تا منافذ پورست را کاهش دهد و تولید چربی پوست را کنترل میکند. لیمو همچنین دارای خواص ضد میکروبی است که باعث کشتن باکتریهای تولید آکنه میشود.
استفاده از چای سبز برای رفع چربی پوست
- چند بار از چای سبز کیسهای استفاده کنید و آنها را برای مدت زمان کوتاهی سرد کنید.
- کیسههای چای سرد را روی تمام قسمتهای صورت خود بگذارید.
- بقیه را از 20 تا 30 دقیقه قبل از شستشو خارج کنید.
- شما میتوانید این را یک بار در روز انجام دهید.
پلی فنول چای سبز میتواند در کاهش تولید چربی پوست کمک کند و همچنین برای درمان آکنه مفید است.
استفاده از آلوئهورا برای رفع چربی پوست
- ژل آلوئه ورا را روی صورت خود قرار دهید.
- آن را برای 20-30 دقیقه نگه دارید.
- آن را بشویید.
- شما میتوانید این را 1 بار در روز انجام دهید.
آلوئه ورا دارای خواص رطوبت و مرطوب کننده است که به کاهش رنگ پوست کمک میکند. این، به نوبه خود، میتواند روغن ترشح شده از پوست شما را کنترل کند.
استفاده از روغن جوجوبا برای رفع چربی پوست
- دستها را کاملا شستشو دهید.
- با استفاده از نوک انگشتان خود، برخی از روغن جوجوبا را روی صورت خود قرار دهید. آن را برای 20-30 دقیقه نگه دارید.
- چهره خود را با آب بشویید.
- شما میتوانید این را یک بار در روز انجام دهید.
روغن جوجوبا شبیه به چربی پوست است. روغن جوجوبا باعث میشود پوست شما چربی کمتری تولید کند و همچنین مانع از بروز آکنه میشود.